مقدمه: آیا قرارداد ایران با غول نفتی توتال را می‌توان آغاز دوران پسابرجام نام نهاد؟ این قرارداد چه پیامدهایی برای دولت آقای روحانی به همراه خواهد داشت؟ آیا سیاست خارجی دولت آقای روحانی باید در چهار سال آینده نسبت به چهار سال گذشته تغییر کند؟ آیا بحران به‌وجودآمده بین قطر و کشورهای عربی در کوتاه‌مدت حل‌شدنی است؟ برای پاسخ به این سوالات و مهم‌ترین اتفاقات بین‌المللی با دکتر داود هرمیداس باوند ، دیپلمات سابق و استاد برجسته دانشگاه، گفت‌وگو کردیم. دکتر باوند معتقد است: «آمریکا به شکل‌های مختلف به دنبال تصویب تحریم‌های جدیدی علیه ایران است که ممکن است زمینه فعالیت را برای شرکت‌های بزرگ بین‌المللی با ایران محدود کند. در نتیجه شرکت توتال برای جلوگیری از تأثیر این تحریم‌ها در روابط خارجی تصمیم گرفته با ایران در زمینه فعالیت‌های اقتصادی همکاری خود را آغاز کند تا دیگر شرکت‌های خارجی نیز بتوانند در این زمینه با ایران همکاری کنند. نکته مهم در این زمینه این است که اگر شرکت توتال موفق شود در طول مدت همکاری خود با ایران به اهداف خود برسد و ایران بتواند شرایط مناسبی را برای این همکاری مهیا کند شرکت‌های خارجی دیگر نیز می‌توانند همکاری خود را با ایران آغاز کنند. در نتیجه شرکت توتال می‌تواند یک معرف معتبر برای ایران در عرصه مراودات بین‌المللی باشد.» در ادامه متن این گفت‌وگو را از نظر می‌گذرانید.

مقدمه: «طي دو، سه روز آينده شاهد حضور وزير امور خارجه كويت در تهران خواهيم بود»؛ اين خبري بود كه روز گذشته، بهرام قاسمي، سخنگوي وزارت امور خارجه در نشست روز گذشته خود با خبرنگاران داد تا سرانجام گمانه‌زني به زمان انجام سفر اين مقام عاليرتبه كويتي كه خود از سفر به ايران خبر داده بود، پايان دهد. شيخ صباح خالد الحمد الصباح، وزير امور خارجه كويت اكنون به تهران مي‌آيد تا در سفر خود به تهران پيام شوراي همكاري خليج فارس را براي گفت‌وگو با ايران به مسوولان كشورمان انتقال دهد و پاسخ آن را از مسوولان ايراني دريافت كند. درخصوص سفر وزير امور خارجه كويت طي روزهاي آتي به تهران، چرايي پيشقدمي كويت در اين‌باره و رويكرد نسبتا تازه و البته پر اما و اگر اعراب گفت‌وگويي با داود هرميداس باوند، استاد روابط بين‌الملل داشته‌ايم كه مشروح آن در ادامه مي‌آيد.

مقدمه: «كشف انبار اسلحه در بحرين و دستگيري پنج مظنوني كه مي‌گويند در ايران و عراق آموزش نظامي ديده‌اند.» «تاييد حكم اعدام يك شهروند شيعه كويتي به اتهام جاسوسي براي ايران.» «شوراي همكاري خليج فارس خواستار بازگشت تحريم ايران شد». «عادل الجبير مي‌گويد نسبت به پول‌هايي كه ايران به دست مي‌آورد نگران است»؛ دومينويي از اتهام‌ها و ادعاهاي تكراري در خصوص ايران و فعاليت‌هاي منطقه‌اي آن‌كه روزهاست در رسانه‌هاي منطقه‌اي منتشر و در فضاي مطبوعاتي بين‌المللي منعكس مي‌شود. رابطه ايران و كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس كه در راس هرم تصميم‌گيري آنها عربستان ايستاده است هر روز تيره‌تر از قبل مي‌شود. عادل الجبير، وزير امور خارجه عربستان سعودي دست از تنش‌زايي برنمي‌دارد. تازه‌ترين اظهارات وي در شبكه يورونيوز انعكاس داشته است. گفت‌وگويي كه فرصتي دوباره به رييس دستگاه ديپلماسي سعودي براي انتقادهاي بي‌حد و حصر و اتهام‌هاي بي‌پايه و اساس داد. نگاه عربستان سعودي به توافق هسته‌اي ايران و ١+٥ چيست؟ اين پرسشي است كه هر خبرنگاري در مواجهه با عادل الجبير از وي مي‌پرسد، چرا كه تصور عموم حاكم بر اين پايه است كه عربستان از ايران پساتوافق واهمه شديد دارد. از ايراني كه قدرت سياسي آن در منطقه احيا شده است، غل و زنجيرهاي تحريم از پاهايش گشوده شده و مي‌رود تا احياي فضاي سياسي و اقتصادي خود را در سطح بين‌المللي شاهد باشد. عادل الجبير، رييس دستگاه ديپلماسي همان كشوري است كه يك بار توافق هسته‌اي ميان ايران و ١+٥ را چندماه به تعويق انداخت تا با كاستن از درآمد ايران ناشي از فروش نفت، دست طرف مقابل را در ميز مذاكرات بالاتر ببرد. اكنون الجبير مي‌گويد كه هر توافقي كه از دستيابي ايران به تسليحات هسته‌اي جلوگيري كند، هر توافقي كه داراي مكانيزم نظارت سختگيرانه و تحميلي باشد و در صورتي كه ايران آن را نقض كند داراي شروطي براي برگشت‌پذيري تحريم‌ها باشد، توافقي است كه عربستان از آن استقبال مي‌كند. دست عربستان سعودي در فعاليت‌هاي منطقه‌اي در حنا مانده است از سوريه تا عراق و يمن شكست‌هاي پياپي، سعودي‌ها را كلافه كرده است. عادل الجبير ايران را به دخالت در لبنان با اهرم حزب‌الله و همچنين دخالت در امور عراق، سوريه، يمن و بحرين متهم مي‌كند. همان يمني كه از يك سال و سه ماه پيش حملات بي‌امان سعودي‌ها به آن جان هزاران زن و كودك بي‌گناه را گرفته است. همان يمني كه عربستان در آن متهم به كودك‌كشي مي‌شود اما با تهديد مالي دبيركل سازمان ملل نام اين كشور از ليست خط مي‌خورد. عربستان سعودي مي‌گويد كه ايران پشت پرده عمليات‌هاي شبه‌نظامياني در يمن بوده است كه امنيت عربستان سعودي را تهديد مي‌كردند و لذا عربستان براي توقف اين تهديدها دست به كار كشتار‌هاي بي‌حد و حصر در يمن شده است. رابطه ايران و عربستان سعودي نه فقط يك گره كه كلافي هزار سر است. ايران در سه سال گذشته بارها با توجه به شرايط بحراني منطقه در قبال عربستان سعودي و تنش‌زايي‌هاي بي‌امان اين كشور سكوت اختيار كرده است اما به نظر مي‌رسد كه رياض براي افزودن بر شعله‌هاي تنش با ايران هر روز هيزم تازه‌اي فراهم مي‌كند. در چنين شرايطي كشورهاي عضو شوراي همكاري هم گاه و بي‌گاه تن به اقدام‌هاي مخرب عربستان مي‌دهند و ايران را متهم به دخالت در امور داخلي خود مي‌كنند. تفرقه، آخرين اتفاقي است كه كشورهاي منطقه در اين روزهاي پرتنش و شب‌هاي شوم فعاليت‌هاي تروريستي به آن نياز دارند. ايران در مقابل جبهه ايجاد شده چه سياستي بايد اتخاذ كند؟ مقصر ايران است! يا كشورهاي مقابل آن در منطقه؟ چرا اين گره باز نمي‌شود‌؟ تطويل اين تنش چه معنايي براي ايران دارد؟ پرسش‌هايي از اين دست را با داود هرميداس باوند، استاد روابط بين‌الملل دانشگاه و ديپلمات اسبق كشورمان در ميان گذاشتيم. مشروح اين گفت‌وگو به شرح زير است:

مقدمه: یک سال ازتوافق هسته‌ای ایران و۱+۵ گذشت. غرب بعد ازاجرایی شدن برجام مکررا اعلام کرده که ایران به تمامی تعهدات خود پایبند بوده ولی ایران می‌گوید غرب بخصوص ایالات متحده به وعده‌های خود عمل نکرده است زیرا غرب مهم‌ترین تعهد خود براساس برجام که برقراری ارتباط بانکی با ایران است را محقق نکرده است. ازسوی دیگر اخیرا اعضای ناتو سعی دارند به ایران برای محدود کردن برنامه موشکی خود فشار بیاورند. درصورتی که ایران برنامه موشکی خود را بازدارنده دانسته و هیچ گاه قطعنامه سازمان ملل را زیر پا نگذاشته است و عملا هیچ گاه به سمت تولید سلاح‌های نامتعارف و هسته‌ای حرکت نکرده است. تحلیلگران اعتقاد دارند که موشک‌های ایران تنها بهانه‌ای برای سرعت بخشیدن گسترش ناتو به شرق است زیرا دعاوی تقسیم قدرت در جهان درحال حاضر درمیان ایالات متحده به عنوان تنها قدرت مطلق بازمانده از دوران جنگ سرد و روسیه بازمانده از اتحادیه جمایر شوروی است که دریک دهه گذشته سعی کرده است قدرت و نفوذ خود را در جهان پیرامونی وخاورمیانه براساس رسیدن به قدرت و جایگاه زمان شوروی مورد بازتعریف قرار دهد. به بهانه سالگرد برجام وهمچنین موضع اخیر پیمان آتلانتیک شمالی درقبال موشک‌های ایران «آرمان» با دکتر داود هرمیداس باوند ، کارشناس برجسته مسائل بین الملل، به گفت وگو پرداخته است که درادامه می‌خوانید: